Hasiera
Euskararen ataria
Zure iritzia

Bilaketa

Akurioena (-a)

Mota: Etxebizitza
Oharrak:

Dok.: Acurio (1739, 1748), Akuriyena (1923), Akuriyone (1923), Akuiene (1987). Dokumentu zaharrenetan Akurio izenaz ageri da (XVIII. mendean), gerora -ena atzizkia gehitu zitzaion, 1923an dokumentatzen da lehenengoz. Atzizki honek jabetasuna adierazten du eta mendebaldean baserri izenetan ageri da nagusiki, gehienetan deitura baten atzetik. Kasu honetan gerora gehitu izan da, etxe izena dela adierazteko edo. Akurio euskal deitura zaharra da, Mitxelenak berak 932ko dokumentu batean jaso zuen. Gaur egun Pedrone (Pedroena) izenarekin ezagutzen da, ziurrenik jaberen baten izenagatik. Baliteke beste izen batekin ere ezaguna izatea, izan ere 1739 eta 1748 urteetako dokumentuetan jasota dagoen arren, ez da mende hartan egin ziren fogerazioetan ageri, ez behintzat izen horrekin. Ahoz Akuyene esaten zaio, bokal arteko kontsonantea desagertzen da eta tartean yod soinua sartu da, inguru honetako euskaraz egiten den legez.

Zallo auzoko baserria, Santa Luzia ermita inguruan zegoen.

Ahozko erabilera: Akuyo, Akuyone, Agixene (Udala 2005)


Ahozkoa: Aguixene (Udala 2005), Akui(Y)Ene, Akuyene / Pedrone, Pedroene, Pedrone
Sinonimoak: Akurio, Pedroena (-a), Pedrone

Historikoa

 

URTEA ERA Testuingurua ITURRIA
1739 Acurio   BFA
1748 Acurio   BFA
1923 Akuriyone   BKH
1923 Akuriyena   BKH
1987 Akuiene Advocación: Santa Lucía Parroquia: San Pedro Apóstol de Lumo Emplazamiento: En el barrio de Zallo, también conocido como Lurgorri, junto a un encinar y adosada al caserío Santa Lucía. Otros caseríos próximos: Andikoetxe, Akuiene, Madulikoerrota, Madure, Mendilondo, Bengoetxe, Olazarre, Mikiene, Bideune, Bideunatze, Arribaltza, Etxebarrierrota, Etxebarri y Mendiola. Festividad, cultos y ritos: el día 10 de Agosto, festividad de San Lorenzo se celebra misa cantada y romería popular. Antaño al día siguiente de la fiesta, el 11, se celebraba misa por los difuntos de la vecindad. El 13 de diciembre, festividad de Santa Lucia, se celebra misa. Regativas: se acudia en rogativa, letañiek, a esta ermita desde la parroquia de Lumo, el miércoles anterior a la Ascensión. Durante la misa se bendecía agua que era repartida entre los asistentes. En tiempo de sequía y con el fin de implorar la lluvia se sacaba en procesión la imagen de San Lorenzo. El 25 de Abril, festividad de San Marcos, se bendecían los campos y se rezaban las letanías en la ermita. Se bendecían cruces de avellano que se plantaban después en las huertas para obtener buenas cosechas. EB

 

Atzera

Argazkiak

Zure etxeari edo negozioari izena jarri behar diozu?

Izen zerrenda

Gora itzuli

© 2012 - Gernika-Lumoko Euskara Zerbitzua
XHTML | CSS | WAI-A | Lege oharra | Kontaktua
iametza interaktiboak garatuta